الیاف پلی استر و کاربردهایش را بشناسید! 
الیاف پلی استر و کاربردهایش را بشناسید!
پلی استر نوعی پلیمر است که شامل پلی اتیلن ترفتالات می شود. الیاف پلی استر در دسته الیاف مصنوعی قرار دارد و نخ تهیه شده از آن به عنوان یک محصول اصلی در گروه پل استر، ۴۰ درصد از تولید جهانی پلی استر را تشکیل می دهد. این نخ از ریسندگی PTA و MEG بدست می آید و در صنعت نساجی کاربرد بسیاری دارد. در تولید این الیاف، مذاب پلیمر با فشار زیاد از داخل صفحات رشته ساز عبور می کند و تحت تاثیر هوای سرد، به الیاف تبدیل می شود. در این مقاله به معرفی الیاف پلی استر و کاربرد های آن می پردازیم.
پلی استر یک الیاف مصنوعی است که در برابر سایش مقاوم بوده، قدرت جذب بالایی دارد و ظاهری درخشان‌تر از نخ پنبه دارد. به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد و قیمت نسبتا ارزانش، به طور گسترده‌ای در تولید پوشاک، منسوجات خانگی، پارچه‌های تقویت‌‌کننده، نوار نقاله و لاستیک خودرو مورد استفاده قرار می‌گیرد.
الیاف پلی استر مانند تمام الیاف طبیعی و مصنوعی، نقاط قوت و ضعفی دارد. با آگاهی از مزایا و معایب آن، می‌توانیم بهترین انتخاب را داشته باشیم.
الیاف پلی استر چیست؟
در سال ۱۹۴۲ زمان جنگ جهانی دوم، شخصی به نام رکس وینفیلد، الیافی را تولید کرد که ۵۰ سال بعد یعنی زمان حال به عنوان یک لیف ارزان قیمت با قدرت بیشتر و خواص بهتر توانست جایگزین پنبه شود. این الیاف در کشور های مختلف با نام های تریلن، ترویرا، ترگال، تریتال، تترون و داکرون نیز شناخته می شود.
این الیاف دارای سطحی صاف، بدون دندانه و با سطح مقطعی گرد است و به تمام اشکال لیفی تهیه و تولید می شود. الیاف پلی استر مقاومت بسیار زیادی در برابر حرارت دارد، خاصیت جذب رطوبت آن نسبتا کم است، در برابر نور زیاد خورشید نمی تواند مقاومت کند، مقاومت بسیار بالایی در برابر چروک شدن دارد، در برابر عوامل بیولوژیکی مقاوم است، عایق حرارتی بسیار خوبی است و ابعاد آن ثابت می ماند. این الیاف همچنین در برابر اسید های معدنی و ضعیف و قلیایی های رقیق مقاوم است.
کاربرد الیاف پلی استر
- فرش و موکت
- عایق های حرارتی و رطوبتی
- ژئو تکتایل
- فیلتر و فیلتر سازی
- انواع مبل راحتی
- بالش
- لحاف
- تشک
- تولید کفپوش خودرو
- اسکاچ های شست و شو
- لایی انواع البسه
- عروسک سازی
- پوشاک
- روکش مبل
- پتو
- کلاه
- رو تختی
- موس و پد کامپیوتر
- طناب
- کمربند ایمنی
- تقویت کنده تایر
- تسمه نقاله
- نساجی
- رگ های مصنوعی
- فیلم
- پزشکی
- قالیبافی
- پیراهن زنانه
- آستری
- کراوات
- مایو
- بلوز ورزشی
- کت نوزاد
- ربدوشامبر
- پارچه های صافی
- کت و شلوار
- جوراب
- لباس کار
- بارانی
- مخمل
مزایای استفاده از نخ پلی استر
۱- استحکام و انعطاف پذیری در برابر کشش
یکی از مزایای پلی استر، انعطاف پذیری و مقاومت آن در برابر کشش است. این نخ دارای انعطاف پذیری مشابه با پشم بوده و در صورت کشیده شدن ۵ تا ۶ درصد، به راحتی به حالت اولیه خود بر می‌گردد. همچنین مقاومت بالای پلی استر، آن را به گزینه‌ای مناسب برای تولید پوشاک و محصولاتی که نیاز به استحکام و دوام دارند، تبدیل می‌کند.
۲- خشک شدن سریع و جذب پایین رطوبت
رطوبت در پلی استر به سرعت خشک می‌شود، که این مزیت به دلیل ساختار مولکولی خاص این الیاف است. پلی استر به دلیل قدرت جذب رطوبت پایین، سریع‌تر از سایر الیاف خشک می‌شود، و این ویژگی برای لباس‌های ورزشی بسیار مفید است.
۳- مقاومت خوب پلی استر در برابر حرارت و مواد شیمیایی
الیاف پلی استر مقاومت خوبی در برابر حرارت، مواد اسیدی و قلیایی دارد. همچنین نگهداری این الیاف در طولانی مدت مشکلی ایجاد نمی‌کند و در برابر کپک و حشرات آسیب‌‌پذیر نیستند.
۴- سبکی شگفت انگیز
پلی استر یکی از سبک‌ترین و راحت‌ترین الیاف در مقایسه با الیاف سنگین است که حس سبکی و راحتی را بر روی پوست ایجاد می‌کند و برای لباس‌های با وزن کم ایده آل است.
۵- مقاومت در برابر چروک شدگی و جمع شدگی
این الیاف به دلیل خاصیت کشسانی و ارتجاعی که دارد، در برابر چروک و جمع شدگی مقاوم است و نیازی به اتوکشی ندارد. در صورت لزوم، برای اتوکشی باید از دمای پایین استفاده کنید.
۶- قیمتی مناسب و اقتصادی
پلی استر در مقایسه با سایر الیاف مقرون به مصرفه‌تر است. تولید این الیاف به دلیل پایه شیمیایی بودن، رشد بالایی داشته و ارزان‌تر تمام می‌شود و به عنوان جایگزینی مناسب برای الیاف طبیعی شناخته می‌شود. علاوه بر این، انعطاف پذیری بالای پلی استر موجب می‌شود تا به راحتی با الیاف دیگر مانند پنبه یا ریون ترکیب شود.
۷- نگهداری آسان:
این الیاف دوام بسیار بالایی دارد و قابل شست و شو با ماشین لباسشویی است. لباس‌های تهیه شده از این الیاف نیاز به نگهداری و مراقبت خاصی ندارند، اما برای افزایش طول عمر آن‌ها، توصیه می‌شود از مواد شوینده فاقد مواد شیمیایی سنگین استفاده کرده و شست و شو را در دمای سرد یا ولرم انجام دهید.
معایب استفاده از نخ پلی استر
۱- نفوذپذیری کم و تجمع الکتریسیته ساکن
نفوذپذیری کم و خاصیت عایقی که این الیاف دارند، منجر به تجمع الکتریسیته ساکن می‌شود و مشکلاتی مانند جرقه زدن و چسبیدن موادی مانند مو و گرد وغبار به این الیاف ایجاد می‌کند.
۲- تنفس پذیری پایین
همانطور که اشاره کردیم، پلی استر قدرت جذب کمی دارد که موجب می‌شود این الیاف تنفس پذیزی پایینی داشته باشند. در نتیجه، استفاده از آن در فصل‌های گرم و آب و هوای مرطوب ممکن است منجر به احساس گرما و تعریق بیشتر شود.
۳- ایجاد علائم آلرژیک
این الیاف مصنوعی به دلیل ترکیبات شیمیایی خود، ممکن است باعث بروز حساسیت‌ها و مشکلات پوستی شوند.
۴- ایجاد پرز
الیاف پلی استر پس از مدتی استفاده به ویژه در شست و شو‌های مکرر ممکن است پرز دهد
آیا پلی استر پایدار است؟
پلی استر پایدار نیست، چون از موادی که پایه نفتی و شیمیایی دارند تشکیل شده است. به همین دلیل، این ماده به راحتی در طبیعت تجزیه نمی‌شود و می‌تواند آسیب‌های زیست محیطی، مانند انتشار گازهای گلخانه‌ای، ایجاد کند.
جمع بندی
الیاف پلی استر بیشترین سهم را در تولید الیاف مصنوعی دارد و همانطور که گفته شد، کاربرد این الیاف بسیار متنوع است. بیشترین کاربرد الیاف پلی استر در صنعت نساجی و تولید نخ است و از مشخصات آن می توان به عدم پرز دهی، ثبات شستشویی و گرمایی، مقاومت شیمیایی، پایداری بالا، ثبات نوری و سایشی بالا، عدم ایجاد حساسیت، نرمی و لطافت و… اشاره کرد. این الیاف در صنایعی از جمله تولید انواع لباس، منسوجات خانگی مانند ملحفه، رو تختی، رو بالشی، پرده، فرش ماشینی و موکت، لباس رسمی و… مورد استفاده قرار می گیرد.
